Thống nhất chuyển giao ấn vàng “Hoàng đế chi bảo” cho phía Việt Nam: Đúng phương án hồi hương cổ vật được Chính phủ phê duyệt

VHO- Thứ trưởng Bộ VHTTDL Hoàng Đạo Cương, Trưởng đoàn công tác liên ngành đàm phán với phía Pháp về việc hồi hương bảo vật kim ấn “Hoàng đế chi bảo” cho biết, trên cơ sở kết quả xác định được tính xác thực của ấn vàng, hai bên Việt Nam - Pháp đã thống nhất việc chuyển giao ấn vàng “Hoàng đế chi bảo” cho phía Việt Nam trên tinh thần đồng thuận, thấu hiểu và mối quan hệ hợp tác hữu nghị giữa hai nước.

 

Đoàn công tác Việt Nam do Thứ trưởng Bộ VHTTDL Hoàng Đạo Cương dẫn đầu và Chủ tịch Hãng đấu giá Millon (người đứng thứ 4 bên trái từ ngoài vào)

Trao đổi với Văn Hóa khi vừa về nước, Thứ trưởng Hoàng Đạo Cương, Trưởng đoàn công tác liên ngành đàm phán với phía Pháp về việc hồi hương bảo vật kim ấn “Hoàng đế chi bảo” cho biết, việc đàm phán thành công đã cho thấy sự vào cuộc rất tích cực của các Bộ, ngành có liên quan và Đại sứ quán Việt Nam tại Pháp, trong đó Bộ VHTTDL đóng vai trò quan trọng trong việc chủ động và kịp thời xây dựng phương án “hồi hương”; xin ý kiến các Bộ, ngành và trình Thủ tướng Chính phủ cho phép triển khai thực hiện. Trong những ngày qua, Đoàn công tác liên ngành do Bộ VHTTDL chủ trì đã rất nỗ lực để cuối cùng đi đến kết quả là phía Pháp đồng ý chuyển giao bảo vật này cho phía Việt Nam sau khi hoàn thành các thủ tục.

Thông qua cuộc đàm phán này, các thành viên trong Đoàn công tác liên ngành nhận thấy rằng, phía Pháp, Hãng đấu giá Millon và gia đình Bảo Đại đã dành tình cảm thân thiện và bày tỏ thiện chí lớn cùng với sự chủ động và tích cực của phía Việt Nam giúp hai bên đi đến sự hiểu biết, tôn trọng và giúp đỡ lẫn nhau. Cũng theo Thứ trưởng Hoàng Đạo Cương, khi xuất hiện thông tin về bảo vật “Hoàng đế chi bảo” được đưa ra đấu giá, người dân Việt Nam nói chung và những người yêu quý di sản văn hóa nói riêng, trong đó có giới nghiên cứu cổ vật luôn có sự trân quý đặc biệt đối với những di vật, hiện vật, bảo vật mà tiền nhân để lại; từ đó họ mong muốn, bày tỏ và đề nghị với Chính phủ, các Bộ, ngành có giải pháp hồi hương những báu vật để bổ sung, hoàn thiện bộ sưu tập Kim Ngọc Bảo Tỷ của nhà Nguyễn đang được lưu giữ tại Bảo tàng Lịch sử quốc gia. Tình yêu và sự trân quý của nhân dân cũng đặt ra vấn đề bảo quản, gìn giữ và phát huy giá trị của những bảo vật vô giá này.

“Thông qua việc đàm phán hồi hương kim ấn “Hoàng đế chi bảo”, trong thời gian tới các cơ quan chức năng, chính quyền địa phương và Bộ VHTTDL cần tiến hành điều tra, khảo sát, đánh giá tổng thể về những hiện vật, bảo vật còn thất lạc ở bên ngoài biên giới quốc gia do chiến tranh và nhiều lý do khách quan khác. Đồng thời, nghiên cứu xây dựng, hoàn thiện cơ chế chính sách, hành lang pháp lý để có phương án hồi hương những cổ vật về nước”, Thứ trưởng Hoàng Đạo Cương cho biết thêm.
 

 Ấn vàng “Hoàng đế chi bảo” Ảnh: Cục Di sản văn hóa cung cấp

Thực hiện lộ trình thủ tục để “hồi hương” ấn vàng sớm nhất

Cục Di sản văn hóa cho biết, nhận thức ý nghĩa, tầm quan trọng và các giá trị lịch sử, chính trị, văn hóa, nghệ thuật của ấn vàng “Hoàng đế chi bảo”, được sự chỉ đạo kịp thời từ Chính phủ, Bộ VHTTDL đã cùng Bộ Ngoại giao, Bộ Tư pháp, Bộ Tài chính, Bộ Công an và các cơ quan, tổ chức liên quan chủ động, nỗ lực, khẩn trương tìm kiếm giải pháp “hồi hương” ấn vàng “Hoàng đế chi bảo” trở về với đất nước.

Xác định giải pháp thông qua con đường ngoại giao văn hóa, Bộ VHTTDL đã xây dựng phương án “hồi hương” ấn vàng “Hoàng đế chi bảo”, xin ý kiến các Bộ, ngành, trình Thủ tướng Chính phủ cho phép triển khai thực hiện và tổ chức Đoàn công tác liên ngành do Thứ trưởng Bộ VHTTDL Hoàng Đạo Cương dẫn đầu đàm phán, thương thảo trực tiếp với hãng Millon, Pháp, thực hiện các bước trong lộ trình hồi hương ấn vàng. Trong những ngày tại Pháp, Thứ trưởng Hoàng Đạo Cương và đoàn công tác, các chuyên gia hàng đầu đã tiến hành nghiên cứu, đánh giá hiện trạng và tính xác thực của ấn vàng “Hoàng đế chi bảo” hiện đang lưu giữ tại Văn phòng Hãng đấu giá Millon (số 19 rue de la Grange -Bateliere Paris, Pháp). Kết quả nghiên cứu và đối sánh tư liệu, có thể xác định ấn vàng “Hoàng đế chi bảo” được Hãng đấu giá Millon đưa ra đấu giá trước đó là hiện vật nguyên gốc, chuẩn xác, được đúc vào năm Minh Mệnh thứ 4 (1823) như ghi chép trong sử sách (Đại Nam thực lục, Khâm Định Đại Nam hội điển sự lệ) và trong Biên bản, hình ảnh bàn giao ấn kiếm của chính quyền Thực dân Pháp cho Quốc trưởng Bảo Đại ngày 8.3.1952, hiện đang lưu giữ tại Trung tâm Lưu trữ Quốc gia I.

Ấn vàng “Hoàng đế chi bảo” có nhiều nét tương đồng với 2 ấn vàng “Sắc mệnh chi bảo” và “Hoàng đế tôn thân chi bảo” hiện đang lưu giữ tại Bảo tàng Lịch sử quốc gia Việt Nam. Cả 3 ấn vàng đều được đúc bằng vàng 10 tuổi, chế tác theo cùng một mẫu thức với mặt ấn hình vuông, lưng giật 2 cấp, quai hình rồng uốn khúc, trán rồng khắc chữ Vương, chân rồng rõ 5 móng. Kích thước và trọng lượng của 3 ấn vàng cũng tương đương nhau. Đây là dạng thức ấn chưa từng xuất hiện ở các triều đại trước hay ở các quốc gia trong khu vực cũng như trên thế giới.

Trên cơ sở kết quả xác định được tính xác thực của ấn vàng, hai bên đã thống nhất việc chuyển giao ấn vàng “Hoàng đế chi bảo” cho phía Việt Nam trên tinh thần đồng thuận, thấu hiểu và mối quan hệ hợp tác hữu nghị giữa hai nước Việt Nam và Cộng hòa Pháp. Đồng thời, thống nhất thực hiện quy trình, thủ tục pháp lý liên quan để có thể hồi hương ấn vàng về Việt Nam theo quy định pháp luật của Việt Nam và Pháp. Như vậy, kết quả đàm phán giữa hai bên về việc hồi hương ấn vàng “Hoàng đế chi bảo” đã thành công tốt đẹp, đảm bảo đúng các bước trong lộ trình thực hiện Phương án hồi hương cổ vật đã được Bộ VHTTDL xây dựng trình Thủ tướng Chính phủ.

Cũng theo thông tin từ Cục Di sản văn hóa, ngay sau đây, Bộ VHTTDL sẽ tiếp tục nỗ lực cùng với các Bộ, ngành, các tổ chức, cá nhân liên quan phối hợp với Hãng đấu giá Millon để thực hiện lộ trình thủ tục hồi hương ấn vàng “Hoàng đế chi bảo” về Việt Nam trong thời gian sớm nhất, bảo đảm quy định pháp luật của hai nước. Hồi hương được ấn vàng “Hoàng đế chi bảo” trở về Việt Nam không chỉ để bổ sung, hoàn thiện các sưu tập cổ vật, bảo vật, di sản văn hóa bị thất lạc, “chảy máu” ra nước ngoài; khẳng định sự đúng đắn, tiên quyết của Đảng và Nhà nước ta về quan điểm bảo tồn, gìn giữ và phát huy giá trị di sản văn hóa, đáp ứng nhu cầu hưởng thụ văn hóa ngày càng cao của nhân dân, nâng cao tự tôn dân tộc của thế hệ trẻ trên trường quốc tế, góp phần xây dựng, phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc và đóng góp vào kho tàng di sản văn hóa thế giới.

“Đây là việc làm rất có ý nghĩa đảm bảo tính toàn vẹn của di sản văn hóa, một nội dung quan trọng mà UNESCO đặc biệt chú trọng trong bảo tồn di sản văn hóa, đồng thời thể hiện vai trò của Việt Nam trong việc thực hiện các cam kết quốc tế tại các Công ước quốc tế mà Việt Nam tham gia...”, Cục Di sản văn hóa nhấn mạnh. 

LÂM ANH